दाङ । छिल्लीकोट पदयात्रा २०८२ हुने हुने भएको छ । तुलसीपुर उपमहानगरपालिका–१९ छिल्लीकोटमा रहेका पर्यटकिय एवंम् ऐतिहासिक स्थलको प्रर्वधन गर्ने उदेश्यले पदयात्रा हुन लागेको हो। पत्रकारहरु खेमराज रिजाल,जनक नेपाली, गोकर्ण पौडेल,राकेश बस्नेत,गिरीराज नेपालीको पहलमा पदयात्रा हुन लागेको हो । पदयात्रा यर्हीँ कार्तिक ७ गते बिहान ५ बजे संक्राम स्कुलबाट सुरु हुनेछ । पदयात्रामा तुलसीपुर उपमहानगरपालिका प्रमुख टीकाराम खड्का, डा.किशोर खत्री, स्थानीय सर्वसाधारण सबैको व्यापक सहभागिता हुने भएको छ । पन्ध्रौँ–सोह्रौँ शताब्दीमा शाहवंशका राजाले राज्य गरेको छिल्लीकोट पर्यटनको आकर्षणको केन्द्र बन्दै गएको छ । पन्ध्रौँ–सोह्रौँ शताब्दीमा जुम्लाबाट आएका चल्ल वंशीय राजा मेघनाथ शाहले राज्य सञ्चालनका लागि यस स्थानलाई रोजेका थिए । छिल्लीकोटमा कालिका–मालिका देवी भगवतीको मन्दिर निर्माण भएको छ ।छिल्लीकोटबाट सिस्ने हिमाल, धवलागिरि हिमाल सजिलै देख्न सकिन्छ । यसका साथै यहाँबाट दाङका फाँट देख्न सकिन्छ । रुकुम, सल्यान, रोल्पालगायत बाँके जिल्लाका केही स्थान त्यहाँबाट अवलोकन गर्न सकिन्छ ।
मन्दिर पुग्नका लागि सिँढी पनि निर्माण गरिएको स्थानीय पूर्ण पुनले जानकारी दिनुभयो । कुनै समय छिल्लीकोट राजा र खुमखानी राजा आपसमा लडेको र त्यतिबेला छिल्लीकोटे राजाले खुमखानी राजालाई प्रहार गर्ने तोप पनि ऐतिहासिक वस्तुका रूपमा हेर्न सकिन्छ । त्यहाँ छिल्लीकोटे राजा बसेको घर र बस्न प्रयोग गरेका ढुङ्गाका अवशेष पनि हेर्न सकिन्छ ।
सुमुद्र सतहदेखि एक हजार चार सय १० मिटरको उचाइमा छिल्लीकोट अबस्थित छ । यहाँ कालिका, मालिका, गणेशथान, भैरवथान, शिवजी थान, हवन कुण्ड, रक्तकुण्ड, बुद्धढुङ्गा, गुप्तेश्वरी गुफा, छिल्लीकोट राजगडी, राजाले प्रयोग गरेको तोप, राजाका शिलाढुङ्गा चौकी, इन्द्रचोक, टुँडिखेल लगायत छन् । नेपाल एकीकरण गर्ने सिलसिलामा राजेन्द्र लक्ष्मीदेवी शाह गद्दीमा बसेको बेला पृथ्वीनारायण शाहका भाइ बहादुर शाह नायक बनी नेपाल एकीकरण गर्ने क्रममा छिल्ली राज्य गाभिएको हो ।
एक समय छिल्लीकोटबाटै मालपोत कार्यालय पनि सञ्चालनमा आएको थियो । त्यो माल अड्डा कार्यालय तत्कालीन दाङको सदरमुकाम छिल्लीकोटमा रहेको थियो । वि.सं २००६ सम्म त्यहाँ मालपोत कार्यालय रहेको प्रमाण अहिले पनि सुरक्षित रहेको स्थानीय परवीर पुनले बताउँनुभयो ।
