एकराज भण्डारी,तुलसीपुर, ३२ साउन । तुलसीपुर-७ कि ख़ुशी डाँगी अहिले नौ वर्षकी भइन् तर विद्यालय जाँदिनन् उनी जन्मेको केही महिनापछि नै उनका हातखुट्टा काम्ने समस्या देखियो । विस्तारै कम्मरदेखि तलको भाग चल्न छोड्यो त्यतिवेला उनका बुवाआमा रोजगारीको सिलसिलामा भारत बस्नुहुन्थ्यो। खुशीको त्यही उपचार भयो तर निको भएन । लामो समय उपचार गर्दा पनि निको नभएपछि उनीहरु घर फर्किए केही महिना अघिदेखि खुशीको परिवारले उनलाई तुलसीपुर-६ इन्द्रनगरमा अपांग समाज सुधार केन्द्रले सञ्चालन गरेको थेरापी सेन्टरमा पुर्याए र थेरापी शुरु भयो। अहिले भने खुशीलाई निको हुन्छ कि भन्ने आशा परिवारमा पलाएको छ त्यति समयसम्म अस्पतालमा उपचार गर्दा पैसा धेरै सकियो तर कुनै फरक भएन । अहिले एक महिना थेरापी गराउँदा धेरै परिवर्तन आएको खुशीकी आमाले बताउनुभयो। ‘डाक्टरले दुई वर्ष लगातार थेरापी गराएपछि निको हुन्छ भन्नुभएको छ। खुशी लागेको छ।” पहिलाको तुलनामा धेरै सुधार पनि भएको छ ।”
दुई वर्षको हुँदासम्म हिँड्डुल नगर्ने तुलसीपुर ६ का सुदर्शन देवकोटा दुई वर्ष यता उठ्न हिँड्डुल गर्न सक्दैनन् । उनलाई खुट्टा खुम्चाउँदा या सिधा गर्दा दुख्ने, टाउको सिधा गर्न नसक्नेलगायतका समस्या आएपछि उनको परिवारले अस्पतालको उपचारसंगै थेरापी पनि गराउन थालेको सुदर्शनकी आमा बताउनुहुन्छ ‘अस्पतालको औषधि पनि खुवाउनैपर्छ तर थेरापी सेवा लिन सक्नुहुन्छ । थेरापी पनि गराइरहेका छौं। ओछ्यानमा सुतिरहँदा अप्ठ्यारो भएर होला खुट्टा चलाउँदा रुन्थ्यो । नियमित थेरापी गराउँदा विस्तारै टाउको उठाउने हात, खुट्टा सजिलै चलाउने गर्छ उहाँले भन्नुभयो- ‘लामो समयसम्म उपचार गराएर ठीक नभएकाहरु पनि त्यहाँ थेरापी गराइरहंदा सुधार हुँदै गइरहेको देख्छु त्यसैले मेरो छोरालाई पनि निको हुन्छ भन्ने लागेको छ।
• अपांग समाज सुधार केन्द्र केन्द्रीय कार्यालय तुलसीपुर २०७८ चैतदेखि अपांगता भएकाहरूका लागि विशेषज्ञ डाक्टरसहितको फिजियो थेरापी उपचार विधि निःशुल्क उपलब्ध गराएको छ। अहिले अपांगता भएका १० जनाजतीले दैनिक सेवा लिइरहेको केन्द्रका संस्थापक अध्यक्ष हुमकान्त कंडेलले बताउनुभयो । वर्षाको समय भएकोले अहिले सेवा लिनेहरु १०/१२ जना हुनुहुन्छ । वर्षा कम भए लगत्तै दैनिक यो संख्या बढिरहेको छ अपांगता भएकाहरु हातखुट्टा बांगिएका, चलाउन नसक्ने, टाउको उठाउन नसक्ने तथा अन्य वेरापी आवश्यक पर्ने शारीरिक समस्या भएकाहरुलाई निःशुल्क सेवा दिन्छौं’ उहाँले भन्नुभयो साथै अपांगता भएकाहरु थेरापीका लागि आउन चाहेको तर दैनिक आउजाउ गर्न समस्या भएकाहरुलाई संस्थाले नै उपचार हुँदासम्म खाने बस्ने व्यवस्था मिलाउँछ। साथै सांगहरुले पनि नसा च्यापिएको, ढाडको पक्षघात भएको जस्ता समस्या भएमा सामान्य शुल्कमा थेरापी सेवा लिन सक्नुहुनेछ।
संस्थाले थेरापी सेन्टर आफ्नै भवनमा सञ्चालन गरेको छ। त्यसबाहेक पनि मासिक करिब ६० हजारबढी खर्च आउने गरेको कँडेलले बताउनुभयो । गत वर्ष विशेषज्ञ डाक्टर १ जना , दुईजना सहयोगीको व्यवस्था तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाले गरिदिएको थियो । अहिले पनि गर्छ भन्ने विश्वास छ। सबै उपचार सामग्रीहरु विद्युतवाटै सञ्चालन हुने भएकोले विद्युत शुल्क पनि वढी नै आउछ पानी पनि उत्तिकै खर्च हुन्छ उहाँले भन्नुभयो- ‘ अहिलेसम्म केही पालिकाको सहयोग र केही दाताहरुको सहयोगमा चलेको छ । अहिलेसम्म आवासीयरुपमा उपचार गराउन आउनुभएको छैन । अपांगता भएकाहरु आवासीयरुपमा उपचार गराउन आउनुभयो भने कसरी व्यवस्थापन गर्ने भन्ने चिन्ता थपिएको छ ।’
आजको नयाँ युगबोध राष्ट्रिय दैनिकमा एकराज भण्डारी ले लेख्नु भएको छ ।
